Van Ontgroening naar Vergroening?

Het studiejaar is alweer een tijd bezig, dus de ‘kennismakingstijd’ van de studentencorpora zal wel achter de rug zijn. Toch leek het mij goed om hier een stukje over te schrijven. De populariteit van studentengezelligheidsverenigingen is, mede door de gevolgen van corona voor de studenten, flink toegenomen.

Studenten willen graag ergens bij horen en een leuke studententijd hebben. Om erbij te mogen horen moeten ze echter aan de ontgroening deelnemen. Voor disputen binnen de studentenvereniging moet dat dan nog een tweede keer. Aspirant leden accepteren die ontgroeningen, ook al is er meestal niets leuks aan. Ze moeten wel. Soms loopt het uit de hand. In een enkel geval met het overlijden van een student als gevolg. Dit zijn natuurlijk enkele excessen, maar ‘feuten’ worden geacht de meest bizarre opdrachten uit te voeren, zeker bij dispuutsontgroeningen. Die opdrachten krijgen ze van ouderejaars die eerder hetzelfde hebben moeten doormaken. Zo wordt een traditie in stand gehouden, die al heel oud is en waar de verenigingen trots op zijn. Het is een belangrijk onderdeel van hun cultuur.

Ik ben van mening dat dit onderdeel van de mooie studentencultuur volledig uit de tijd is. Het is een vorm van machtsmisbruik tegenover en kleineren van aspirant leden, die voor zover ik weet bij geen enkele verenigingsvorm voor jonge mensen plaatsvindt. Ik geloof ook niet dat een vereniging hier beter van wordt. De betrokkenheid van leden bij een vereniging zonder ontgroening hoeft echt niet minder te zijn. Ook daar krijg je vrienden voor het leven. Het is voor de ontwikkeling van toekomstige academische burgers ook niet goed als zij dit oneigenlijke machtsmisbruik hebben moeten ervaren c.q. toepassen. Een ander element dat je vaker ziet bij corpora is een elitaire houding: zij zijn de ware studentenverenigingen, de rest telt niet mee en de buitenwereld is plebs, afgezien van de succesvollen in het bedrijfsleven. Ook zie je seksistisch gedrag geregeld de kop opsteken. Natuurlijk is elke studentenvereniging een belangrijke ontmoetingsplek van jonge vrouwen en mannen, maar na het schandaal bij het Groningse Vindicat met studentes op een ‘bangalijst’ als ‘Hete Herten’ zou je deze mooie Latijnse naam misschien beter kunnen veranderen in ‘Vind Die K.t’. Afgezien daarvan kost de kennismakingstijd de studenten zoveel tijd en energie, dat de studie (je bent immers student) er vaak sterk onder lijdt. Ik weet bijvoorbeeld van Tilburg dat er van alle corpsleden maar twee studenten Econometrie studeren, de enige zware (bèta) studie daar, waarvan er pasgeleden een gestopt is met zijn lidmaatschap omdat het niet meer te combineren was met zijn dispuutsverplichtingen.

Tradities hebben een doel (of hadden dit in het verleden) en zijn heel krachtig. Je hoeft maar om je heen te kijken. Voor alle groepen in de samenleving zijn tradities erg belangrijk. Het is onderdeel van hun identiteit. Toch zijn veranderingen mogelijk. Kijk maar naar Zwarte Piet. Die is meestal niet meer zwart. Dat is in slechts enkele jaren veranderd. Ik hoop dat de studentencorpora – ondanks hun relatieve beslotenheid - ook een verandering zullen kunnen ondergaan waardoor om te beginnen de anachronistische ontgroeningen verleden tijd zullen zijn. Waarom in plaats van Ontgroenen niet samen Vergroenen: eerstejaars en ouderejaars gaan gezamenlijk hun handen uit de mouwen steken om hun stad schoon te maken. Ook niet echt leuk, maar wel zinvol en mét elkaar. 

Wil je reageren op dit artikel? Mail dan naar w.l.m.kuijpers@tue.nl